THƯ SỐ 20 của NGƯỜI CHỦ TRƯƠNG
Tạp chí Phương Trời Cao Rộng
(tháng 01 năm 2008)
TÂM SỰ NGÀY XUÂN
Cuối năm nh́n tới đầu năm.
Ư tưởng sao trở nên rời rạc như những mảnh vỡ của một cái lọ thủy tinh bị đánh rơi.
Hay như những chiếc lá chưa đủ vàng, đă rụng xuống trên con đường quạnh vắng.
Ông hàng xóm cắt tỉa những cành hoa hồng xác xơ, gom vào thùng rác.
Con mèo ngồi bên thềm nhà, bất động nh́n người lại qua, và nh́n những đứa trẻ dắt xe đạp ra sân.
Đèn trước cửa nhà ai quên tắt, lặng lẽ tỏa ánh sáng khiêm nhường khi nắng đă lên cao.
Nắng lên rồi mà hơi lạnh vẫn c̣n nặng trĩu.
Gió nhẹ đong đưa những nhánh lá trơ trụi, khẳng khiu, và thỉnh thoảng làm hưng phấn cho lá cờ ủ rũ của người cựu chiến binh hàng xóm treo trước hiên nhà.
Buổi sáng cuối năm. Từng buổi sáng cuối năm c̣n lại. Có một người vẫn ngồi như thế. Nơi bàn viết nh́n ra cửa sổ. Gơ những con chữ vào thế giới hư ảo mênh mông…
Những ư tưởng rời rạc này sẽ hóa thân thành những con chữ. Rồi những con chữ sẽ nối kết nhau, hoặc chia tay nhau, tản mạn đi vào khung ảnh trần gian. Không biết ai sẽ là người đón nhận những con chữ và những ư tưởng rời rạc bâng quơ ấy.
Một khung ảnh nhỏ mở vào cánh cửa trăm chiều rộng lớn. Cánh cửa trăm chiều hiện bày đầy đủ những tính chất và sắc thái huyễn mộng cố hữu của con người, và trần gian mà nó tạo nên.
Ngồi một nơi mà quan sát thế giới.
Thế giới gom về một khung ảnh nhỏ.
Sắc màu, h́nh ảnh, âm thanh, ngôn ngữ, tuồng như thật, mà lại không thật.
Nếu thật th́ tại sao không thể bước ra khỏi màn ảnh này? Nếu không thật th́ sao lại có thể khóc cười và làm cho ḷng rung động xúc cảm?
(Khi viết đến những gịng này th́ mưa bên ngoài bắt đầu rơi nhẹ
Những hạt mưa lăn dài trên mặt cửa kính
Bầy trẻ vội vàng dắt xe đạp vào nhà.
Ngọn cờ đứng im
Cành lá cũng lặng
Con mèo uể oải bước về phía nhà xe
Mưa
Mưa rơi lất phất, thật nhẹ
Châm b́nh trà nóng
Lặng lẽ ngồi đây
Một buổi sáng cuối năm
Có chút ǵ lưu luyến chạnh ḷng… Giữa cũ và mới. Giữa hủy hoại và tựu thành. Giữa ly biệt và đoàn viên. Và trong cuộc tồn sinh phù phiếm này, ai c̣n ai mất, ai thắng ai bại? Có ai thực sự thủ đắc một cái ǵ chăng? Chiếc lá vàng c̣n treo trên đầu cành khô. Cây trắc diệp nở những hoa hồng tía. Tiếng phong linh khe khẽ gọi tâm về)
Trên màn ảnh, những ngày mới lao xao hương vị tết trong khi những ngày cũ hăy c̣n chồng chất chưa có thời gian đọc tới. Tin tức, lời nhắn, quảng cáo, thư mời họp mặt, thư nhắc bài, thư gửi bài, thư nhờ cậy, thư thăm hỏi, thư đ̣i nợ, thư thông báo, thư chúc tết… Thư nào cũng quan trọng. Và thư nào cũng không quan trọng. Quan trọng là v́ đă mở ra, đă liếc nh́n hay đọc kỹ. Không quan trọng nếu đừng bao giờ mở ra. Đời người th́ ngắn mà thông tin lại quá nhiều. Biết th́ đă sao. Không biết th́ đă sao. Mỗi ngày mở máy là mở toang cánh cửa của thế giới hỗn mang phiền tạp… Nhớ năm nào, ban ngày cuốc đất trồng rau, ban đêm công phu thiền định, tâm vô tư, trí vô lự. Có biết là biết cái hiện tiền đương tại. Cho đến những ngày lao động nhọc nhằn nơi những trại tập trung khổ sai, bản tâm thường trực lóa trên đầu lưỡi cuốc. Ta bà khổ năo chẳng qua cũng chỉ là cảm giác nơi thân gầy huyễn hư. Trong cái niệm hiện tiền, ba ngàn đại thiên thế giới lung linh ảnh hiện.
Bây giờ tâm đuổi theo cảnh. Nhiều khi khóc cười theo nỗi đau và niềm hạnh phúc của nhân thế. Có khi đem ḷng giận trách kẻ hiểm ác vô minh. Có khi chán nản trước những đảo điên man trá của con người. Hy vọng, thất vọng, rồi lại hy vọng, thất vọng. Tâm ư thăng trầm theo hoàn cảnh. Buồn, vui, khóc, cười. Làm một người rất giống với mọi người trên trần thế. Nhưng thường khi th́ vẫn lạc lơng, cô đơn kinh tợn… Bạn bè trăm phương ngàn nẻo, phút này sao chỉ ḿnh ta bên chung trà nóng, gơ trên bàn phím những suy nghĩ tản mạn mông lung…
Cuối năm (hay cuối đời, v́ cuối đời có thể xảy ra bất cứ lúc nào, không phải chờ đến khi trăm tuổi), nh́n về đầu năm (hay kiếp tái sanh), thấy rơ ḿnh sẽ như thế nào và đi về đâu. Một việc, hai việc, ba việc… và trăm việc chưa hoàn tất trong năm nay (và trong kiếp này), nhưng sẽ tiếp tục làm trong năm mới (hay kiếp sau), chẳng có ǵ phải bận tâm lo nghĩ. Những lầm lỗi đă làm lúc tuổi vụng dại mới lớn, đă nḥa theo ḷng thành sám hối và bụi thời gian. Những lỗi lầm vô t́nh làm buồn ḷng ai, đă nhậm vận theo luật nhân quả. Những ǵ muốn làm, đă làm khi cần thiết. Học theo ân sư, rửa nghiệp cho vận nước, việc lớn chẳng thành, một thời tuổi trẻ trải thân tù ngục linh đinh, cũng không có ǵ phải ân hận hay ray rứt với nợ sơn hà. Những món nợ ân t́nh đă trả, đang trả, chưa trả, cũng sẽ tuần tự theo nhân duyên mà trang trải; dầu muốn sớm hơn hay muộn hơn, không chắc đă thuận ư ḿnh. Những ǵ muốn nói, đă viết tràng giang đại hải qua văn thơ. Nếu cần nói thêm th́ sẽ nói hoài nói măi như sóng xanh vỗ bất tận vào chân núi đá. Thôi th́ im lặng, e cũng không thua kém ǵ âm thanh của đá tảng trước thiên địa càn khôn.
Xem ra, chỉ có tờ báo tâm đắc là c̣n chút quan ngại phải cất lời, nhất là vào lúc thiên hạ đang vui xuân thưởng tết. Phải nói sao đây bằng tấm ḷng và ngôn ngữ của xuân đối với tờ báo này? Tờ báo thủng thỉnh mà cũng đă trải một đoạn đường hai mươi lần trăng mọc. Dự trù viết thư thông báo, cáo lỗi về việc đ́nh chỉ, hoặc tạm ngưng v́ nhân duyên không đủ… nhưng sao mà khó viết! Tuyên bố đ́nh bản chẳng khác ǵ người cha quan ṭa tuyên án tử h́nh đối với đứa con vô tội. Nó có tội t́nh chi đâu. Chỉ tại người cha bất lực không vượt qua được những trở ngại tài chánh, điều thực tế của đời sống mà dường như tâm hồn người nghệ sĩ không bao giờ hiểu nổi. Tỉ mỉ, chăm chút điểm trang cho nó từ phẩm chất đến h́nh hài. Lư tưởng quá! Miệt mài hôm sớm viết, đọc, gơ chữ, t́m ṭi, trang trí, tŕnh bày… nhiều khi quên bẵng bữa ăn, đôi khi lờ luôn giấc ngủ. Đam mê quá!... Để rồi một ngày, nhận thức rằng không thể tiếp tục. Nhưng nói ra th́ không vui; c̣n không nói th́ mang lỗi với những người hằng quan tâm cũng như những người chưa có cơ hội quan tâm. Thôi th́ gơ những con chữ mơ hồ, gửi vào phương trời cao rộng xa xăm, lỡ khi không c̣n xuất hiện, cũng mặc nhiên tri nhận nỗi niềm và cớ sự của một kẻ lữ hành…
Và bây giờ, hăy nói về những hạt mầm em trao từ mùa thu năm trước.
Hạt mầm t́nh yêu đă trổ những nụ hoa xuân vàng cam sặc sỡ. Qua sắc thắm của hoa xuân, tôi thấy đôi mắt em không c̣n vương nỗi sầu muộn mang mang thuở ấy, mà ngời lên nét tinh khôi trong sáng của thiên thần.
T́nh yêu là mùa xuân, là cái vĩnh cửu mà không ai có thể tước đoạt. Ngay từ khi em trao những hạt mầm bé xíu, tôi đă thấy sự hiện hữu bất tuyệt của mùa xuân, và vô biên của t́nh yêu. Và tôi biết trong t́nh yêu, người ta không bao giờ xa cách nhau.
Này em, hăy đứng dậy bên tôi, cùng đi về chốn xuân. Hăy bỏ lại sau lưng bao đổ nát hoang tàn mà những kẻ u mê cố t́nh gây tạo.
Đừng ngại chi, em ơi, cơn băo năm trước đă qua rồi. Nhà cửa tàn xiêu. Śnh lầy hôi thối. Chỉ có cóc, nhái, ểnh ương, và bầy ruồi nhặng là ồn ào ngợi ca chứng tích của sự tàn phá.
Nhưng những kẻ lên đường cho sự vươn dậy của mùa xuân th́ hân hoan, trong im lặng, đặt niềm tin nơi mùa lộc mới, gieo t́nh yêu trên đất tương lai.
Những ǵ chúng ta muốn nói hay chưa muốn nói, đă có mặt trời rạng rỡ nói thay. Hôm qua, hôm nay và ngày mai, có bao giờ mặt trời ngưng tỏa sáng.
Hăy tin điều đó, hỡi em yêu.
Mùa xuân, chẳng ở đâu xa.
Khi em dừng lại, hướng về phía mặt trời, bằng đôi mắt của thiên thần, bằng trái tim của trẻ thơ, th́ dù im lặng hay hát ca, em đang đứng nơi vườn xuân tươi thắm.
Midway City, 15 tháng 01 năm 2008.
Vĩnh Hảo