Mùa đông năm ấy tuyết không rơi
nhiều, nhưng cái lạnh vẫn theo
sương khói ùa về làm xác xơ thêm
cho khu rừng mới trải qua một
mùa dông băo kéo dài trước đó.
Dân trong vùng cũng đang bị nạn
dịch cúm. Lúc này mọi người kéo
nhau vào rừng t́m hái cỏ thuốc,
và những ǵ có thể ăn được cho
qua cơn đói lạnh ngặt nghèo.
Xung quanh một hang động nhỏ,
người ta phát hiện khoảng đất
rộng mọc đầy các loài dược thảo,
cùng mấy luống khoai bắp đậu cà
trái mùa đang ra hoa kết nụ. Tất
cả đều mọc thẳng tắp như có bàn
tay ai đó gieo trồng vun quén.
Nhiều ngày rồi, ai qua lại nơi
đây đều nh́n thấy một vị đạo sĩ
ngồi tịnh niệm dưới gốc cây sồi
già, trời lạnh như cắt với đầy
sương sớm gió chiều, nhưng thân
h́nh người vẫn bất động, an
nhiên. Người ta nhận ra đó là vị
tu sĩ lúc trước vẫn hay vào
trong xóm, tay xách một giỏ đầy
thuốc đến tận nhà chữa trị cho
dân làng, và từ chối những thực
phẩm mà bịnh nhân cúng dường tạ
ơn. Ông biết mọi người đang đói.
Trận băo lũ đă cuốn trôi hết hoa
màu. Bịnh dịch lại lan tràn nơi
vùng sơn cước hẻo lánh cách xa
phố thị đến mấy ngày đường.
Không ai biết vị ẩn sĩ đang lưu
trú tận nơi rẻo núi cao heo hút
này. Có lẽ lâu nay ít người vào
sâu trong rừng. Mà cũng bởi Ông
là người từ miền xuôi đến, rồi
cám cảnh ở lại tịnh tu và trồng
các loại hoa màu để giúp dân
làng. Mà sao Người cứ ngồi yên,
mắt nhắm nghiền măi thế kia. Ai
đó đọc ra tấm biển nhỏ ghi ngoài
b́a rừng “Dân làng cần dùng
thứ ǵ cứ tuỳ tiện hái mang về”.
Ngựi ta chỉ vào xin một ít lá
thuốc, tuyệt không dám làm kinh
động đến sự yên tịnh của Người.
Rồi
một buổi sớm, Ẩn sĩ cũng xả
thiền. Dường như mùa xuân vừa
đến. Hoa cỏ nhuộm một sắc màu
yên vui đằm thắm. Cư dân đă qua
trận bịnh tật, lại trở nên sung
sức hơn nhờ ăn những củ nhân sâm
hái từ khu vườn của vị đạo sĩ.
Nhà nhà giờ đây đang tưng bừng
trong lễ hội mừng xuân. Vị Tu Sĩ
mỉm cười trong ngày đầu năm đối
diện với cảnh vật hữu h́nh.
Những tia nắng xuân ấm áp soi
sáng cả một góc hang động thâm u
lạnh lẽo. Bỗng Người nh́n về
phía khu rừng. Thấp thoáng có
một bóng người từ xa. Một cô gái
trẻ mặc váy bằng vải thổ cẩm màu
sặc sở đang rẽ vào con đường ṃn.
Khi đến bên vị tu sĩ cô quỳ
xuống, lấy ra từ trong làn giỏ
mây một ít trái cây dâng lên.
Khi ngước lên, cô hơi bất ngờ v́
thấy tu sĩ nh́n ḿnh chăm chú.
Vị tu sĩ quan sát cô gái nhỏ,
rồi bất ngờ kêu lên: _ Đông Sơn….
Cô
gái ngạc nhiên, ấp úng:_ Thưa….
Ngài …vừa gọi tên của mẹ con.
Xin hỏi v́ sao ngài lại biết ?
Vị
tu sĩ ngần ngừ giây lát rồi bỗng
cười lớn. Nụ cười thoải mái tự
tại mà dường như là để che dấu
điều ǵ đó.
_
Năm xưa Ta từng đi ngao du đây
đó. Và một lần ghé qua miền núi
non cách trở này, ta có gặp cô
gái Đông Sơn. Rất giống cô bây
giờ. Thời gian thắm thoát. Đă
hai mươi năm rồi c̣n ǵ. Vậy mà
ta ngỡ như mới hôm nào. Không
ngờ. À! Mẹ cô bây giờ …vẫn
khoẻ…chứ?
Gương mặt cô gái buồn buồn
:_Thưa…Mẹ con mất cách đây hơn
năm rồi. Mộ mẹ nằm ngoài b́a
rừng. Hôm cuối năm đi tảo mộ,
con mới biết có ngài ẩn tu ở
đây….
Cô
gái lớn lên nơi miền sơn cước
hoang dă lại có nét đẹp diệu
dàng như cánh hoa rừng khép nép
mà sắc hương lan toả. Nh́n vóc
dáng và tên gọi, không ai nghĩ
cô là người dân tộc. Mà cũng
thật như vậy. Cha mẹ Đông Sơn
vốn là người Kinh, cùng lên miền
núi công tác, gặp gỡ nhau mà nên
duyên cầm sắt. Sau khi đứa con
gái ra đời được đặt tên là Đông
Sơn, th́ hai vợ chồng cùng mất
trong một lần dịch bịnh. Đứa bé
được dân làng nuôi nấng và rồi
cũng lớn khôn theo năm tháng,
trong trắng thơ ngây, rực rỡ
giữa mây ngàn gió núi. Cô thích
múa thích ca, thích hái hoa rừng
về điểm trang thêm cho vẻ đẹp
hoang sơ mà đằm thắm của ḿnh.
Tiếng hát trong trẻo như chim
Sơn Ca lại uỵển chuyển như mây
trời lăng đăng của cô gái tuổi
trăng tṛn từng làm rung động
bao trái tim chàng trai trẻ khắp
miền Trung Du một thời. Núi rừng
ngàn năm ắt hẳn sẽ măi yên b́nh
trong tâm hồn cô gái, nếu như…Ôi!
Giá như sự đời không tồn tại hai
từ này, th́ con người ta đâu
phải thốt lên lời hối tiếc muộn
màng, chứa đựng bao niềm đau,
bao nỗi xót xa khoắc khoải…
Năm
đó có một đoàn y sĩ từ miền xuôi
đến khám bịnh cho dân làng. Một
chàng trai thông minh đỉnh đạt
được đề cử lưu lại thêm một thời
gian khi đoàn rời đi. Chàng tên
Hiền Minh, là y sĩ mới ra trường.
Nhiệm vụ của chàng là huấn luyện
cấp tốc một lớp y tá cho buôn
làng. Đông Sơn có tham dự khoá
học ấy. Thế là chuyện t́nh cảm
xảy ra giữa đôi trai tài gái sắc
là điều không tránh khỏi. Măn
khoá học, chàng trai trở về
Thành Phố. Rồi cũng từ đó, Đông
Sơn mất đi vẻ trinh trắng hồn
nhiên của loài hoa dại chốn đại
ngàn. Giọng hát của chim Sơn Ca
cũng vắng tiếng mà thay vào đó
là đôi mắt nâu đượm buồn của
nàng sương phụ cứ dơi nh́n về
phía chân trời thăm thẳm. Nhưng
người ra đi đă không một lần
quay trở lại.
Sau đó th́ Đông Sơn hạ sanh một
bé gái. Một lần nữa buôn làng
sẵn ḷng dang tay đùm bọc lo
lắng cho hai mẹ con cô, như ngày
xưa cô đă ra đời và được dưỡng
nuôi nơi miềm sơn cước thấm đậm
nghĩa t́nh này. Bao năm tháng,
hoa rừng vẫn rộ nở. Ghềnh thác
cheo leo và núi non hữu t́nh đă
tạc nên một vóc dáng xinh xắn,
trọn vẹn công dung ngôn hạnh cho
đứa con gái có mẹ không cha.
Buôn làng bây giờ đă thay đổi
nhiều. Có trạm xá đầy đủ các
phương tiện tối thiểu. Có trường
phổ thông Trung Học nội trú
ngoài thị trấn chỉ cách ven rừng
hơn vài cây số. Có con đường
Quốc lộ chạy dài dọc miền xuôi
ngược. Nh́n con lớn khôn ngoan
hiền học giỏi, Đông Sơn lấy đó
làm nguồn an ủi lớn lao cho đời
ḿnh. Đứa con gái đựơc kết tinh
nên từ vẻ đẹp rực rỡ hoang sơn
của mẹ cùng sự mẫn cảm thông tuệ
của người cha cũng sớm trở thành
niềm tự hào chung cho cả buôn
làng, cho cả núi rừng cây cỏ.
_
Mẹ con làm y tá nơi trạm xá xă.
Một lần mẹ vào tận núi sâu để
cứu một sản phụ sanh khó, rồi bị
tai nạn mất. _ Cô gái nói tiếp
sau khi kể lại câu chuyện về
cuộc đời của người Mẹ- Con cũng
sắp tốt nghiệp khoá đông y.
Trong năm khi dân làng bị dịch
bịnh, thầy đă ghé về đây cứu
chữa bằng các loại thảo dược.
Con rất thích theo học hỏi mà
không dám…
_
Được rồi. Ta sẽ truyền dạy cho
con những ǵ mà ta biết… như
ngày xưa… à này! Mẹ con ắt là
oán hận và đau khổ nhiều lắm.
Bởi kẻ đă quất ngựa truy phong
ngày đó? _ Vị Tu Sĩ có vẻ xúc
động khẻ hỏi.
_
Dạ không. Mẹ vẫn thường hay kể
chuyện về Ba cho con nghe. Mẹ
không có chút ǵ oán hận ông ấy
cả. Mẹ bảo: “ Ông ấy chắc có nỗi
khổ tâm riêng nên đă không quay
trở lại. Một người Thành Phố có
gia thế danh vọng giàu có lại là
con một_ Theo như lời Ba nói ấy
mà, th́ ít gia đ́nh nào chấp
nhận có một nàng dâu mồ côi lại
là người dân tộc xa xôi này. Vả
lại người đàn Ông đó cũng không
hề biết là ḿnh để lại giọt máu
rơi ở nơi này. Có một đứa con
với người ḿnh thương yêu, thế
là đủ. Mẹ không c̣n mong muốn ǵ
hơn.
Vị
Tu sĩ ch́m sâu trong suy tưởng.
Người đang tịnh niệm hay nghĩ
ngợi về chuyện thế sựï đa đoan
đầy khổ lụy của kiếùp nhân sinh.
Không thể đoán định được qua vẻ
mặt trầm tĩnh dù có thoáng lên
đôi chút dao động khi lắng nghe
câu chuyện. Cô gái vẫn miên man
kể như một lời tâm sự chôn kín
nay mới được dịp thố lộ:_ Bây
giờ con chỉ có một mong ước… là
được gặp Ba. Dù chỉ một lần duy
nhất trong đời. Dù không được
gọi lên tiếng ba theo lẽ thường
t́nh…
_
Con tên là ǵ ?_ Tu Sĩ đột ngột
mở mắt ra hỏi.
_
Dạ con tên Băng Ngàn. Mẹ bảo có
một lần Ba nói nếu có con gái sẽ
đặt tên là Băng Ngàn. Ưù nói ba
đă băng ngàn vượt suối gặp mẹ ở
đây.
Vị
Tu Sĩ lại cười. Nụ cười hiền từ
mà ẩn khuất xa xôi. Người lặng
ngắm nhánh mai rừng mà ai đó đem
đặt bên Thạch động chiều qua. Tu
sĩ đă tận hưởng một mùa xuân yên
tịnh của núi rừng muôn thuở diệu
kỳ. Ḍng suối bấy lâu nay khô
cạn, bỗng dâng tràn như ghềng
thác lũ…để rồi tuôn chảy qua bao
mảnh đời thực thực hư hư.
Vị
Tu Sĩ nhuốmbịnh đă mấy hôm rồi.
Hằng ngày Băng Ngàn nấu cháo và
sắc thuốc đem đến. Người vẫn
ngồi thiền bên ngoài Thạch thất
và chỉ nhấp chút cháo loăng. Đến
ngày thứ ba, người mở mắt bảo
với cô gái:_ Ta sắp đi rồi. Chỉ
tiếc là chưa truyền dạy hết
ngành thuốc cho con, lại chưa
kịp dạy về đạo lư tu học. Nhân
duyên gặp con chỉ bấy nhiêu. Ta
chỉ có ít sách thuốc để lại, con
hăy đọc và thực hành theo đó để
làm lợi ích cho nhân sinh. Điều
tâm huyết cuối cùng của Ta là…
ước mong con vẫn sống tốt đẹp
như núi rừng ngàn năm vang vọng,
với những ǵ mà mẹ con đă sống,
đă chắt chiu cho con cho đời,
dùø có ta hay không ở cơi đời
này.
Thế
là Người yên lặng ra đi thanh
thản khi mùa xuân vừa hết. Mọi
người hoả thiêu người ngay bên
Thạch Thất. Băng Ngàn giữ lấy
nắm tro tàn dựng lên một ngọn
tháp nhỏ thờ phụng kính bái. Cô
ở lại luôn nơi đó. Hằng ngày đọc
kinh điển, ngồi thiền và nghiên
cứu sách thuốc cùng lo trồng tỉa
và chế tác các loài thảo dược
đem lại trạm xá giúp dân làng có
bịnh. Không ai biết tung tích
của vị ẩn sĩ khi Người đến cũng
như lúc ra đi, ngoại trừ Băng
Ngàn. Cô gái của chốn núi rừng
lại có huyết thống với vị Tu Sĩ
vừa thị tịch.
Những cánh chim Sơn Ca lại rộn
ră tưng bừng hát vang bên khu
rừng dược thảo. Một am thất nhỏ.
Một trạm xá cùng bóng một Ni Cô
diệu dàng cần mẫn vào ra chămsóc
cho bịnh nhân xóm núi. Con đường
phố núi vừa thông thương, ḷng
người thôi không c̣n lo cách trở
v́ băng đèo vượt suối. Người
muôn năm trước cũng đă quay về,
để chốn ngàn sâu mọi sự sống vẫn
không ngừng tiếp diễn… theo ḍng
thời gian.