THÍCH HUYỀN TÔN

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Pháp danh:  Như Kế; Pháp Tự:  Giải Tích; Pháp hiệu:  Huyền Tôn

Phẩm vị:  Ḥa Thượng

Xuất gia với Đệ Lục Tổ, Tổ Đ́nh Thiên Ấn, Quảng Ngăi

Khai sơn Chùa Bảo Vương, Melbourne, Úc

Tác phẩm đă xuất bản:

-  Chư Kinh Chú Mật Giáo - Dịch Việt, 1994

-  Kinh Đại Báo Phụ Mẫu Trọng Ân, Dịch Việt

-  Kinh Hiện Tại Hiền Kiếp Thiên Phật Danh - Dịch Việt, 2002

-  Mấy Khúc Thơ Ḷng - Tập Thơ

-  Mấy Khúc Thơ Ḷng 2 - Tập Thơ

Những bài pháp luận khác:

-  Cảm niệm Phật Thích Ca giáng trần

-  Ư nghiă ngày thành Đạo

-  Công hạnh của Bồ tát Quán Thế Âm

-  Ba mươi hai tướng tốt và tám mươi vẻ đẹp của Phật - Khảo dịch

-  Nhà cầm quyền Taliban phải chăng họ đa phá Phật?  Họ phá di sản tổ tiên của họ th́ đúng hơn

-  Mùa thương - Truyện ngắn

-  Cực tịnh sanh động - Truyện ngắn

-  Nhớ Mẹ - Thơ

-  Phật vào cơi thế - Thơ

-  Mừng Phật giáng trần - Thơ

-  Ngôn ngữ của cơi ḷng - Thơ

-  Mấy khúc tơ ḷng 2 - Thơ

-  Xin người niệm Phật cho mau - Nhạc và lời Thích Huyền Tôn

-  Vô thường người ơi - Nhạc và lời Thích Huyền Tôn

 

 oOo

 

TUỔI TỨC-TỪ

 

 PL: 2479 – 2490. Ất-Hợi – Bính-Tuất  (1935-1946)
VL 4814 – 4825.     

Vu-Lan – Nhớ!

 

 Ngày con mười ba tuổi,

Mẹ vĩnh biệt con rồi !

Qua bảy năm “đuổi quạ”,

Đời con, giờ cút côi!

Tức-Từ, từ độ ấy,

Ḷng trĨu nặng chia phôi.

Dù hơn trăm huynh đệ,

Mà vẫn thấy đơn côi.

Núi rừng chỉ có gió,

Đưa tiếng vượn bồi hồi!

Mười năm trên sơn lănh,

Ngày nghỉ, sáu giờ thôi.

Guốc dép không được dụng

Chỉ riêng việc núi đồi.

A? quần vải  thô xấu,

Trông hoen hoét lọ nồi,

Tuổi thơ kham nhẫn quá ,

Hành điệu nào thảnh thơi! 

Lo, kệ kinh lễ sám,

Đốn củi, chặt cây sồi,

Trồng khoai lang, khoai mỡ...

Tắm mát với mồ hôi.

Lấy đá trong sườn núi,

Đẵn gỗ lại hầm vôi,

Sớm khuya ba thời tụng...

Là nẻo thoát Luân-hồi.

B́nh minh tô cháo nhỏ,

Quá đường Chén cơm đôi!

Hoàng hôn ăn rau núi,

Cơ thân tạm bổ bồi.

Ngày học kinh bốn tiếng.

Dạy chúng bé mồ-côi.

Nam Mô, Nam Mô Phật !

Tuổi, Tức-Từ... của tôi. (chúng tôi).

 

oOo

 

THỨC TỈNH

 

 

Bác Lư, anh Dần và một số đông dân làng Cẩm Thành đă hai ba đêm nay rồi, họ cứ tụ nhau ở bên hàng giậu bông bụt của nhà ông đội Giai. Ông này là đội mă tà thời Pháp đă về hưu, ông có tiếng là kẻ giết người không gớm tay. Tuy ngày nay ông không làm mă tà nữa nhưng dân làng chẳng có ai thiện cảm với ông.

Dân làng, họ sở dĩ tụ nhau trước nhà ông đội Giai không phải là không có duyên cớ. Bởi v́ suốt năm đêm liền nhà ông đội Giai, có những tiếng chuông ngân lúc bỗng lúc trầm và đèn nến sáng trưng.

Anh Dần hỏi:

- Bác Lư ơi! Bộ ông ấy ổng cũng biết tu hay sao mà hổm rày nghe chuông đánh hoài vậy hở bác?

- Tao cũng lấy làm lạ, không thấy ông thầy tu nào, mà không lẽ ông ta lại biết tu!?...

Bác Lư trả lời anh Dần mà rốt cục thành ra bác hỏi, mọi người!

Thằng Minh xen vào:

- Chắc ổng giỗ ông bà chứ ǵ?

Bác Lư:

- Không phải đâu, giỗ quải th́ phải có bà con nội, ngoại tới dự, chứ đâu lại vắng hoe như vậy được.

Trong khi đó th́ cánh cửa ngơ bỗng mở, và ông đội Giai đă lù lù xuất hiện. H́nh như ông cũng đoán trước dân làng sẽ ngạc nhiên về sự có mặt bất thần của ông, nên ông vội lên tiếng.

- Bà con đừng ngại, tôi kính mời bà con vào trong nhà, dùng với tôi chén nước trà, rồi tôi sẽ kể v́ nguyên do ǵ mà tôi, đội Giai ngày nay lại không phải là đội Giai ngày trước; xin mời...

Tuy e dè lo ngại, nhưng v́ tính hiếu kỳ, hơn nữa dân làng họ cũng muốn biết sự thay đổi khác lạ ở nơi ông đội Giai, nên họ đồng thanh: dạ dạ, cám ơn Thầy đội, và cùng kéo nhau vào...

Sau khi phân ngôi chủ, khách, và mọi người an tọa xong, với một giọng trầm buồn, ông độ Giai bắt đầu kể:

- Thưa bà con, cô bác, Lẽ ra th́ người Pháp họ cố giữ tôi để làm việc cho họ, nhưng tôi đă thức tỉnh và cương quyết nghỉ việc. Tôi nghỉ việc không cần ăn lương hưu trí; nhưng luật lệ của họ, ḿnh không ăn, họ cũng đ̣i tới để họ cấp. Thôi th́ cứ nhận, đem của ấy làm cái ǵ hữu ích cho làng nước chẳng hơn sao, ấy vậy là lưỡng toàn cả hai việc.

C̣n v́ lẽ ǵ mà tôi có thể trở nên một con người hiền lương? (ông nh́n mọi người rồi tiếp) tôi tự hào là tôi hiền lương thật, như bà con đă nghe thấy sự sám hối của tôi...

Ông thở dài và tiếp:

- Cách đây một năm khi tôi c̣n tại chức, nghĩa là tôi c̣n làm thầy đội mă tà. Có một lần tôi đi săn bắn thú rừng. Tôi nói một lần đó là lần cuối cùng, chứ trước đó th́ cả trăm ngàn lần tôi giết hại không biết bao nhiêu là thú vật, tệ hơn nữa là tôi đă giết hại cả người đồng bào của tôi bằng cách giao nạp cho ngoại bang (thằng Tây) hoặc tự tay ḿnh ám hại để lấy đó làm công lao dâng cho kẻ dị chủng vui ḷng, hầu kiếm chút quyền tước. Thật ngày nay tôi nghĩ lại, tôi c̣n thua loài cầm thú!

Đến đây ông ngừng nói, đôi mắt ông u buồn, mơ màng nh́n vào xa xăm, như hồi tưởng lại khoảng đời tội lỗi của ông...

Trong khi ấy th́ mọi người nghe ông tự thuật một cách chân thành và tự trách như thế, họ đều có cảm nghĩ "tha thứ và gần gũi ông hơn". V́ họ được biết mục đích chính của ông là sau năm ngày sám hối th́ ông sẽ phát chẩn cứu tế cho dân nghèo.

Ông đội Giai nh́n mọi người rồi tiếp với giọng thật buồn, đượm đầy vẻ tiếc thương, hối hận, v́ một nguyên nhân làm cho ông thức tỉnh:

- Thưa bà con, năm ấy, vào tiết trời trở gió sang đông, tôi cùng với vài người lính tùy tùng, mang súng đến một vùng rừng cấm thuộc quận Nghĩa Hành để săn thú. Từ sớm mai đến xế chiều, chúng tôi dẵm nát gần hết cả khu rừng, mà chẳng được một con mồi nào. Bấy giờ gió bấc thổi mạnh, mưa bắt đầu rơi lất phất, cái lạnh đầu mùa ở trong rừng tôi cảm thấy nó thê lương làm sao, tôi tính sắp sửa quay về th́ bỗng nghe tiếng hú vang dài cả rừng núi; tôi biết đó là tiếng hú của loài vượn, mà đây là vượn cái chứ không phải vượn đực, (bà con đừng cho tôi là tài, v́ quá quen rồi nên nghe tiếng là tôi hiểu ngay con thú ấy đực hay cái) tôi liền nghĩ: trời lạnh, nướng thịt vượn nhậu rượu đế th́ ngon tuyệt. Nghĩ như vậy, tôi vẫy tay ra hiệu cho đồng bọn và bươn bả chạy đến nơi phát ra tiếng hú, th́ chao ôi! trong đời săn bắn của tôi, tôi chưa thấy con vượn nào to đến thế, đặc biệt con vượn này trong nách nó c̣n ôm một con vượn con nữa. Tôi thầm mừng: "một phát súng được hai mồi"; thế là tôi nhắm vào ngực con vượn mẹ lảy c̣... đoàng...

Từ trên đọt cây cao con vượn mẹ rớt xuống... Tay nó vẫn ôm chặt con nó, máu trong ngực nó tuôn ra có ṿi, rớt xuống lá rào rào. C̣n một tay và hai chân th́ nó quay tít như chong chóng, khi rớt đến tàn cây lớp dưới th́ con vượn mẹ nó bỗng níu được một cành rồi nó bám cứng vào đấy. Đáng lẽ theo thường lệ, th́ tôi tiếp một phát đạn nữa, nhưng không hiểu sao trong ḷng tôi hồi hộp quá, cả đến mấy thằng lính cũng như tôi, tay cầm súng lăm lăm mà cứ trân ra nh́n nó. Máu con vượn vẫn tuôn, thân nó đu đưa như chực sắp rớt; toàn thân con vượn con th́ đỏ ḷm cả máu. Mồm con vượn mẹ th́ hú lên những tràng dài liên miên bất tận, cái giọng hú này nghe nó thê thảm quá, trong đời tôi có lẽ đây là lần thứ nhất nghe giọng hú này. Nghe giọng hú này mà chúng tôi bắt xây xẩm cả mặt này, chân tôi cơ hồ như đứng không muốn vững. Từ ngạc nhiên rồi phát sinh ra sợ hăi, tôi muốn bồi cho nó một phát đạn nữa, nhưng tay run quá, th́ bỗng nghe từ đàng xa có tiếng hú dài đáp lại, giọng hú rất cấp bách vội vă. Rừng cây bỗng chuyển động, v́ những tiếng ào ào lẫn tiếng hú...

Như vậy là đồng thời có hai tiếng hú, một lê thê áo năo, một cấp bách, hoảng hốt cùng phát ra.

A?, tàng cây bên cạnh rung mạnh, bỗng trước mắt chúng tôi xuất hiện một con vượn đực to lớn dị thường. Bấy giờ con vượn cái nó hú lên giọng đứt khoảng nhưng ít áo năo hơn, nếu không nói là đượm một chút vui mừng. Tiếp đó con vượn mẹ chỉ dùng hai chân nắm chặt vào cành cây, c̣n hai tay ôm con nó giở bổng lên, và dùng hết tàn lực ném mạnh con vượn con bay sang bên con vượn đực. Con vượn đực hai chân nắm cứng trong cành cây, toàn thân nó đu bổng ra ngoài dơ hai bàn tay lông lá đỡ lấy con vượn con rồi ôm chặt vào ḷng, ḿnh nó rung lên từng hồi, cả cái cây nó ngồi cũng rung theo. Con vượn con nh́n về phía mẹ nó kêu lên chi chóe và vùng vẫy như muốn vượt sang qua mẹ nó. Cả ba con vượn nh́n nhau mà nước mắt chảy xuống ṛng ṛng. Riêng đôi mắt con vượn mẹ th́ đă trắng giă, đôi tay nó rũ xuống, nó mềm nhũn, và rớt ầm xuống gốc cây...

Trong khi đó, con vượn đực nh́n tôi bằng cặp mắt cầu cứu và rất hiền hậu, chứ không phải là oán hận!

Tôi chạy đến chỗ con vượn mẹ rớt xuống th́ nó đă chết rồi, mà trong đôi tṛng mắt c̣n chứa đầy nước mắt. Tôi quay nh́n lên con vượn đực, nó vẫn cứ nh́n tôi mà nước mắt vẫn cứ tuôn trào...

Trước cảnh t́nh ấy, ḷng tôi xúc động vô cùng tim tôi như bị bóp thắt lại, một cảm giác tái tê từ trong nội tạng, dâng lên tận cổ làm tôi nghẹn ngào, tôi tối sầm cả mày mặt. Tôi không tự chủ được, bởi niềm đau trắc ẩn hối hận, tôi qú xuống bên xác chết của con vượn, mà nước mắt tôi tự trào ra nhỏ dài theo đôi má! Tôi thổn thức và miên man trong dày xéo của lương tri! Một câu nói của nhà sư Phật-giáo mà tôi không nhớ là đă nghe ở thời gian nào, lại nổi lên trong đầu óc tôi "T́nh mẫu tử cũng như ḷng tham sống sợ chết của loài súc sanh không khác ǵ với con người". Và hôm nay, cái chết của con vượn, của một sinh linh, nó, đă thực sự thức tỉnh tôi.

- Thầy đội thầy sao thế!

Tôi giựt ḿnh, v́ hai người lính vừa lây vai vừa gọi tôi.

Tôi thều thào: các anh giữ giùm cái súng cho tôi.

- Thôi các anh đừng bận tâm, chúng ta về.

Bây giờ tôi mới bừng hiểu: ai giết con tôi, vợ tôi, th́ chắc tôi đau đớn vô cùng! Đằng này con vật vẫn đủ t́nh nghĩa cao quí như thế, th́ con người: c̣n phải hơn nhiều mới phải. Cớ sao tôi lại v́ chút đĩnh chung nỡ đi bán rẻ đồng bào chủng tộc, tôi không phải loài thú, mà chính là loài người - người Việt Nam rơ ràng, tự sao tôi lại có thể bán đứng người Việt cho ngoại bang? C̣n tôi? Chỉ v́ tiền, v́ chức mà an vui trên đau khổ của mọi người. Trời ơi! tôi là thằng khốn nạn, đáng chết, à, c̣n một điều lạ nữa, là những người bị oan khuất về tay tôi, họ có nh́n tôi bằng con mắt hiền hậu cầu cứu như con vượn ấy đâu? Phải rồi, tôi hiểu rồi v́ họ đúng là con người, con người có huyết thống, biết yêu nước thương ṇi, biết khinh rẻ kẻ vong bản, nên họ không chịu cầu xin ở một người đă bán rẻ lương tâm như tôi! Càng nghĩ tôi càng ăn năn khôn tả.

Ông Đội Giai, quỳ trước dân làng và đưa tay lên cổ ông giựt mạnh chiếc giây chuyền bằng vàng mang h́nh dấu cộng bung ra khỏi cổ, ông nghiến răng: "Tại cái nầy, nó làm tôi trở nên con người mất gốc, chà đạp mẹ cha, ông bà tiên tổ, thờ theo lư thuyết thực dân của thằng tây đô hộ..." Dân làng ôm ông cùng nhỏ lệ, gịng lệ "Thức Tỉnh" đích thực con dân Việt-Nam.

 

Trích từ tập Báo cũ 1970.

(Nguồn www.quangduc.com )