Có một vị bồ-tát rất tầm
thường ở trong nhà của tôi, nhà của các bạn, nhà của mọi gia
đ́nh ở xứ này. Vị bồ-tát ấy cũng có mặt ở các văn pḥng, hăng
xưởng, bệnh viện, trường học, v.v… từ tư nhân đến công quyền. Ở
nơi sang trọng th́ ăn mặc gọn ghẽ, h́nh dáng thon thả, nhẹ nhàng;
ở nơi xập xệ th́ hơi cồng kềnh, luộm thuộm một chút. Nhưng vẫn
cái dáng đó, ai nh́n vào cũng nhận ra.
Bồ-tát thường ẩn mặt chứ
không đi nghênh ngang trước đám đông. Thường th́ nép ḿnh nơi
chỗ kín đáo, nơi pḥng tối, hoặc góc xó nào đó. Khi xuất hiện để
“hành đạo” th́ ồn ào, náo động, làm cho mọi người khó chịu, cho
nên bồ-tát vẫn thích chọn những lúc vắng người mới xuất đầu lộ
diện. Dù được những người giàu có trang bị cho bồ-tát bằng h́nh
thức đẹp đẽ, gọn nhẹ nhất, và dù đă cố gắng nén tiếng dữ lắm,
bồ-tát vẫn luôn là kẻ bị mang tiếng là hiếu động, ồn ào. Mang
tiếng như thế, bồ-tát vẫn nhẫn nhục chẳng nói chi. Chưa hề kêu
ca than oán, cũng chẳng hề giận dữ hay hờn dỗi ai. Bồ-tát không
nói, nhưng khi cất tiếng nói lại chính là lúc làm việc giúp
người. Giúp người, nhưng tại sao người lại ít có cảm t́nh với vị
bồ-tát này đến thế? Tại sao người ta đều biết, đều gặp bồ-tát
mỗi ngày một lần, hoặc vài ngày một lần, hay mỗi tuần một lần,
vậy mà vẫn ít thèm để ư, ít trân trọng sự có mặt cũng như mục
đích có mặt của bồ-tát này? Chung qui v́ sự đóng góp của bồ-tát
tuy khá quan trọng cho đời sống chúng ta, nhưng vẫn là cái ǵ
thứ yếu, không trực tiếp tạo ra lợi tức hay là thứ ǵ có thể
tính đếm, ghi vào sổ sách. Thêm vào đó, thời gian bồ-tát làm
việc giúp người lại chính là thời gian ồn ào, đinh tai nhức óc
nhất. Ǵ chứ chuyện ồn ào th́ ngay trong những xă hội xô bồ nhộn
nhịp cũng không ai ưa thích. Người ta có thể thích nghe những
bản nhạc kích động qua hệ thống âm thanh khuếch đại, mở hết
volume, phóng ra từ mấy cái loa to tổ tướng, nhưng cũng chỉ
trong một cái pḥng, một vũ trường, hoặc quán cà-phê nào đó của
người Việt ở phố Bolsa, chứ chẳng ai chịu nổi âm thanh rè rè một
giọng, ồm ồm một điệu của bồ-tát.
Nói tóm lại là người ta
muốn bồ-tát hăy xéo đi chỗ khác, đừng có làm phiền người ta,
nhất là khi người ta đang tâm sự (t́nh yêu, t́nh nhà, t́nh nước,
t́nh lận đận, t́nh cho không…), thảo luận (thời sự, chính trị,
kinh tế, tôn giáo…), bàn bạc (áp-phe, vay tiền, chuyện thiên
thời hay địa ốc...), lắng nghe (tin tức, thuyết tŕnh, tán gẫu,
nói dóc, quảng cáo, ca nhạc…). Người ta cần chú tâm, cần yên
tĩnh, cần được ngồi yên một chỗ nào đó, hoặc cần được kẻ khác
chú ư trong im lặng, cho nên Bồ-tát xuất hiện chẳng khác nào xua
đuổi người ta ra khỏi những khung cảnh thơ mộng và ổn định mà
người ta đă chọn lựa. Vậy th́ chỗ đứng thích hợp của bồ-tát là
một xó, thời gian của bồ-tát là thời gian không người lai văng.
Chiều ḷng những người khó
chịu, bồ-tát cam phận, lầm lũi nép vào góc tối, lặng lẽ chờ đợi.
Không một lời ta thán. Không tự ái vặt. Cũng không khoác lác kể
lể thành tích hoặc tranh công với ai. Chỉ âm thầm chờ đợi thời
điểm cần thiết. Khi người ta cần đến, bồ-tát từ nơi tăm tối hăng
hái bước ra.
Và đây, những ǵ bồ-tát
đóng góp cho người, cho đời: đi từ đầu nhà đến cuối nhà, chạy từ
góc đông qua mé tây, chui xuống gầm giường, rúc vào chân ghế,
chân bàn, hùng hục đi tới đi lui, xăng xái lên bắc xuống nam,
xoay bên phải quẹo bên trái, không hốc kẹt nào mà không luồn
tới, chẳng chỗ khó nào mà bồ-tát bỏ quên. Mồm há thật rộng, chân
cuốn như xa luân, lúc tiến lúc thoái, dũng mănh, kiên cường… chỉ
với một ư nguyện to lớn là đón nhận tất cả những ô uế, bụi bặm,
rác rưởi của trần gian.
Nguyện rằng dưới bước
chân tôi, những ǵ dơ – xấu sẽ trở thành sạch – đẹp, những ǵ
tanh hôi sẽ biến mất và trở nên thơm tho. Tôi đến với thế gian
này, tuy rằng cũng khá làm phiền quư vị nhưng khi tôi rời quư vị
để trở về với góc tối của tôi, không gian chung quanh quư vị
biến thành cảnh trí thanh khiết, đẹp đẽ, sạch sẽ. Tất cả những
ǵ quư vị trưng bày trang trí trong bất cứ khung cảnh nào, căn
pḥng nào, dù là trang trí cho nhu cầu thẩm mỹ nghệ thuật hay
trưng bày để khoe của, phô trương, đều trở thành vô nghĩa, vô
duyên, nếu không có tôi đến để thực hiện ư nguyện và trách nhiệm
của tôi. Tôi đến xong rồi đi, chẳng để lại dấu vết ǵ, nên cũng
chẳng ai biết hay nhớ rằng ngay ở những nơi chốn đẹp đẽ sạch sẽ
ấy đă có sự xuất hiện tiên phong của tôi. Người ta đến trong
cuộc đời này để bày biện và cố t́nh để lại những dấu vết trong
khi tôi đến để xóa dấu vết. Những ǵ quư, đẹp, sạch, dùng được,
đều được ở lại, chỉ riêng tôi là rút vào hậu trường bóng tối. Sẽ
không ai c̣n nhớ đến tôi cho đến khi họ cảm thấy không thể chịu
đựng nổi những dấu vết của bụi thời gian và bụi từ đất trời.
Nhưng tôi cũng không lấy đây làm điều, v́ người ta c̣n nhớ đến
th́ ước nguyện của tôi vẫn c̣n có cơ hội để thực thi: làm sạch
cuộc đời. Tôi đă hóa thân và có mặt khắp các nơi chốn bằng nhiều
h́nh thức, kiểu dáng, công dụng, để đáp ứng với thị hiếu và khả
năng của mọi thành phần xă hội. Tôi và tất cả các hóa thân khác
của tôi tự nguyện thâu nhận tất cả những bụi bặm dơ nhớp của
trần gian về phần ḿnh để cuộc sống mọi người được vệ sinh, ít
bệnh, ít khổ. Tóm lại, phần dơ - xấu: tôi đón nhận; phần sạch -
đẹp: nhường dâng cho mọi người.
Hiểu được ư nguyện cao đẹp
một cách âm thầm, lặng lẽ của vị bồ-tát này, hẳn là không ai có
thể tưởng tượng được là bồ-tát lại mang tiếng là kẻ ồn ào. Có
cái ǵ trái ngược giữa ư nguyện và danh xưng của vị bồ-tát này.
Ư nguyện đó có thể nói theo ngôn ngữ Phật giáo là: “Nguyện
thay chúng sinh gánh chịu tất cả phiền năo, ô trược, cáu bẩn của
trần gian khiến cho mọi loài đều được an vui, hạnh phúc.”
Đó là một đại nguyện
thường được tán dương và âm thầm thực hiện trong các hạnh của
bồ-tát. Đó cũng là câu chuyện của cái máy hút bụi mà nhà nào
cũng có.
Bạn đă đối xử với vị
bồ-tát “ồn ào” này như thế nào? Có trân trọng không? Có thường
đáp lễ bằng cách lau chùi, chăm sóc, làm sạch lại cho bồ-tát
không?
Một kẻ muốn làm sạch cho
kẻ khác, cho cuộc đời, trước tiên phải sạch nơi chính ḿnh.
Bồ-tát ồn ào đă nói với chúng ta như thế. Có nghĩa là chúng ta
nên nhớ thay bao (hay hộc) chứa bụi sau khi hút bụi. Nếu chỗ
chứa bụi đầy ngập bụi rác, sẽ không có khả năng hút và chứa thêm.
Chúng ta cũng đừng quên tháo gỡ những sợi chỉ hay tóc bị cuốn
nơi trục lăn, cũng đừng quên vô dầu mỡ, thay giây belt khi bị
đứt, v́ trục không quay, máy sẽ chẳng hút được ǵ cả. Phải làm
sạch máy hút bụi trước khi hút bụi.
Tôi chẳng phải nhân viên
quảng cáo của các công ty sản xuất máy hút bụi (như Hoover,
Kenmore, Eureka, Bissell, Oreck…). Tôi chỉ muốn giới thiệu
bồ-tát hút bụi đến với bạn để cuộc sống thêm chút thăng hoa,
nhất là có thêm bằng hữu để học với nhau những ư nguyện tốt đẹp.
Bạn không cần phải gọi máy hút bụi là bồ-tát như tôi. Gọi như
thế nào cũng được, nhưng nên nhớ rằng bạn có một người bạn tốt
trong nhà. Tuy có lúc ồn ào, nhưng thường khi th́ lặng lẽ khiêm
cung, chỉ đứng im trong góc xó, mà công hạnh th́ không phải là
nhỏ đối với đời sống của bạn. Một người bạn tốt như thế mà không
biết trân quư th́ thật đáng tiếc.
13/6/2009
Vĩnh Hảo