Cuộc
phỏng vấn h́nh như kéo dài từ tháng 4 năm 1995 cho đến tháng 5
năm 1996, với thư gửi riêng và thông báo chung trên Văn Học.
Giới cầm bút tham gia trả lời phỏng vấn rất đông đảo.
Được
nghe rằng sau khi chấm dứt cuộc phỏng vấn theo thời gian dự trù,
sẽ cho xuất bản một tuyển tập đại loại với chủ đề
20
Năm Văn Học Việt Nam tại Hải Ngoại. Nhưng cuối cùng, không
rơ v́ lư do ǵ, tuyển tập này đă không được h́nh thành. Cùng
trong thời gian ấy lại có một tuyển tập khác, mang cùng chủ đề,
được chủ trương và xuất bản bởi nhà Đại
Nam với sự góp mặt của 158 văn nghệ sĩ. Tôi cũng có
góp mặt trong ấy với đôi ḍng tiểu sử, một tấm h́nh nhỏ và
truyện ngắn Những Ván Cờ.
Nay
nhân dịp lục soạn hồ sơ cũ, bắt gặp được tờ báo đăng bài
phỏng vấn ḿnh của 7 năm trước, ghi lại đây để chia xẻ cùng
bạn đọc. Mỗi người cầm bút tham gia trả lời phỏng vấn,
ngoài chân dung và tiểu sử, cũng gửi kèm một vài bài thơ hay
truyện ngắn tiêu biểu của ḿnh. Tôi cũng gửi truyện ngắn
Những
Ván Cờ cho cuộc phỏng vấn này. Câu trả lời phỏng vấn của
tôi đăng trên tạp chí Văn Học số 116, tháng 12 năm 1995
(tr. 44 - 56).
*****
Văn
Học hỏi:
1.
Sống trong một hoàn cảnh mà th́ giờ vốn hiếm hoi và văn chương
chữ nghĩa vốn là món hàng xa xỉ, điều ǵ đă thúc đẩy anh/chị
đi vào/tiếp tục đi vào lănh vực văn chương?
Vĩnh
Hảo trả lời:
Cái
ǵ ḿnh mê thích th́ tự dưng phải có th́ giờ cho cái ấy. Không
có ư cưỡng lại nỗi đam mê th́ bị chính nó thúc đẩy.
Cái
ǵ xa xỉ th́ có cũng được, không có cũng chẳng sao. Văn chương
chữ nghĩa, như có người nói, giống như hơi thở, nên không phải
là thứ xa xỉ. Chỉ có quay lưng với văn chương chữ nghĩa mới
là thái độ xa xỉ mà thôi.
Văn
Học hỏi:
2.
Anh/Chị viết về cái ǵ? Viết như thế nào? Viết cho ai đọc?
Vĩnh
Hảo trả lời:
Tôi
viết về con người.
Viết
như thế nào nghĩa là sao? Kỹ thuật viết? Hoàn cảnh viết? Thói
quen khi viết? Sở trường, sở đoản?
Tôi
viết suốt ngày, suốt đêm, trong khi làm việc, trong khi ăn, trong
khi đi bộ, lái xe... thậm chí trong giấc ngủ. Viết trong đầu
thôi. Khi nào chín muồi mới viết ra thành văn, thành lời và khi
viết th́ viết rất nhanh, viết say sưa, quên hết mọi thứ chung
quanh. Cho nên có khi mấy tháng không viết (ghi chép ra) chữ nào,
có khi mấy tháng chỉ tập trung vào mỗi một công việc là viết.
Tôi
không chú ư nhiều đến kỹ thuật, bút pháp, thể loại... Nếu
có chăng một thứ chủ đề hay thể loại nào tôi thường sử dụng
để hoàn thành tác phẩm của tôi th́ đó là chủ đề và thể
loại thích hợp, khiến tôi thấy thoải mái trong khi viết, chứ
không phải v́ chúng là chỗ sở trường.
Tôi
viết cho con người đọc.