MẸ,
QUÊ HƯƠNG VÀ NƯỚC MẮT:
*
Nhà
văn, Triết gia Phạm Công Thiện:
"Tôi chỉ đọc được bốn truyện ngắn của Vĩnh Hảo
và cũng đủ nhận thấy được tài hoa lặng lẽ của một
nhà văn mới, với vài sắc thái nhẹ nhàng, khoan thai và nhân hậu.
Kỹ thuật chín chắn và không cố ư văn chương thời thượng
ồn ào. Những truyện ngắn của Vĩnh Hảo rất là Việt Nam với
tất cả sức nặng khiêm nhẫn lạ thường của quê hương..."
(Lời tựa giới thiệu cho tác phẩm Mẹ, Quê Hương và Nước
Mắt, ngày 02 tháng 12 năm 1988)
*
Nhà văn, Họa
sĩ Vơ Đ́nh: "Những
truyện chú viết, t́nh cảm tha thiết, có truyện với cốt truyện
thê thảm. Nhưng tôi thành thật nói rằng sở trường của
chú nằm ở những truyện ngắn và giản dị, như "Tôi đă
hôn Mẹ," và "Ai cũng có Mẹ"... "Tôi đă hôn Mẹ",
t́nh cảm sâu đậm, lời văn đơn sơ nhưng súc tích, có thể đem
so sánh với "Bông Hồng Cài Áo" của Nhất Hạnh..."
(trích thư riêng gửi ngày 15/12/1988 - nhận xét chung về tác phẩm
đầu tay của Vĩnh Hảo: Mẹ, Quê Hương và Nước Mắt)
* Văn Học
(số
52, 1989): "Lời
giới thiệu (của Phạm Công Thiện) ân cần và trang trọng quá,
và Vĩnh Hảo xứng đáng với những lời đó vậy. Trong văn anh
không có nhiều kỹ thuật trường phái, viết đơn giản, cổ
điển, nhưng ngôn ngữ quư phái và đầy chất thơ trong truyện.
Văn anh có khi vụng về, cái vụng về của một kẻ nhiều năm
không viết hoặc nói, nay phải dùng lời để nói lên điều mà
ḿnh yêu thương... Mặc dù văn phong anh viết khá cổ điển, nhưng
cách phô diễn thế giới của anh lại mang nhiều tính biểu hiện.
Chúng ta có thể nh́n đâu cũng thấy t́nh cảm, chân dung anh hiện
ra, trong tất cả các nhân vật... Anh với thế giới là một thể
bất phân. Nh́n đâu, đọc tới đâu cũng thấy anh; và ngược
lại, đọc anh th́ thấy toàn thế giới..." (Nhà
văn Phan Tấn Hải )
*
Thế Kỷ
21 (số tháng 10, 1994):
"Tựa của tuyển tập đă tóm lược chủ đề của tất
cả tám câu chuyện được Vĩnh Hảo kể lại một cách dung
dị, nhưng gây xúc động mạnh nơi người đọc. Chủ đề
có thể là ba mặt: mẹ, quê hương và sự đau khổ. Nhưng cũng
có thể chỉ là một: người mẹ -- mẹ cũng là biểu tượng
của quê hương, và mẹ là người chịu nhiều đau khổ, thiệt
tḥi nhất trong thời loạn, mẹ cũng là nước mắt..."
(Nhà văn Lê Tam Ca - giới thiệu Mẹ, Quê Hương và Nước
Mắt, lần tái bản thứ nhất, 1994)
*
Chân Nguyên (số 5 & 6, 1989):
"Mẹ, Quê Hương và Nước Mắt là một tuyệt tác
được viết bằng mồ hôi, máu và nước mắt của chính
tác giả - một trong những ng̣i bút gạo cội của Chân Nguyên"
BIỂN
ĐỜI MUÔN THUỞ:
*
Thế
Kỷ 21 (số tháng 3, 1993):
"Biển Đời Muôn Thuở với 12 truyện ngắn viết bằng
một bút pháp nhẹ nhàng, đôn hậu và "lăng mạn". Vĩnh
Hảo cho người đọc thấy ông là một nhà văn nghiêm túc.
Nhân vật trong truyện ông cao thượng, anh hùng và... hiền lành."
*
Làng Văn (số 95, tháng 10, 1992): "Biển
Đời Muôn Thuở gồm 12 truyện ngắn của một khuôn mặt trẻ
chắc tay bút, vững ư chí, đă có những đóng góp chững chạc
cho nền văn học Việt-nam lưu vong." (Nhà văn Nguyễn Hữu
Nghĩa)
*
Chân Nguyên:
"Biển
Đời Muôn Thuở gồm 12 truyện ngắn của nhà văn Vĩnh Hảo,
được viết với bút pháp sắc gọn mà lại nhẹ nhàng, đôn
hậu, châm biếm mà lại hiền ḥa, khiêm cung... Tác giả mô tả
cuộc đời qua một cái nh́n rất lạ: cái nh́n của một đạo
nhân có tâm hồn nghệ sĩ, hay cái nh́n của một nghệ sĩ có tâm
hồn của đạo nhân--thế cho nên, cuộc đời được phô diễn
như là một bề mặt thơ mộng và đẹp đẽ khác của chân lư
ngàn đời."
THIÊN
THẦN QUÉT LÁ:
*
Hợp Lưu (số 11, năm 1993):
"Thiên Thần Quét Lá là tác phẩm thứ tư của một
nhà văn "âm thầm" nhất, nhưng cũng đều tay nhất... Bên
cạnh vô số những tác phẩm (cả trong lẫn ngoài nước) đắm
ch́m trong "một cơi nhân gian bé tí" nhưng đầy lục dục
thất t́nh, tác phẩm của Vĩnh Hảo, như điểm sáng, dù nhỏ bé,
cũng phần nào giúp ta nh́n thấy cuộc đời, dẫu sao, cũng không
phải chỉ tràn đầy những toan tính vụn vặt, vị kỷ và
bao nhiêu phiền tạp khác để sống c̣n (một câu trong truyện
của Vĩnh Hảo)." (Nhà văn Khánh Trường)
*
Phụ Nữ
Việt (xuân Giáp Tuất, số 31 & 32, 1994):
"TTQL gồm những câu chuyện kể trong không khí đẫm màu
Thiền vị. Đời sống được nh́n qua một lăng kính khác,
tĩnh lặng hơn và cũng sóng gió ngầm hơn... Vĩnh Hảo là người
viết khá đều tay. Trong năm nay đă xuất bản liên tiếp hai tác
phẩm... (TTQL và Phương Trời Cao Rộng)"
*
Giao Điểm
(số tháng 11/1993):
"Tâm
hồn tác giả đẹp, văn đẹp, truyện đẹp... Tất cả những
ai từng trải qua những ngày xách nước chẻ củi cho chùa,
và cả những ai chưa từng, đều nên t́m đọc tập truyện Thiên
Thần Quét Lá này." (Nhà văn Phan Tấn Hải)
*
Ḥa Thượng
Thích Hộ Giác (tác giả tiểu thuyết Trúc Lâm Dậy Sóng,
và tập thơ T́nh Mẹ): "Thầy
có đem theo quyển Thiên Thần Quét Lá, mới đọc qua hai lần.
Thầy vô cùng phấn khởi, vui mừng. V́ hơn 2500 năm nay, người
ta đă bỏ quên thế hệ trẻ trong đạo tràng--những tuổi thơ
đáng yêu, đáng quí này sẽ tiếp tục bị mai một, nếu không
được Vĩnh Hảo "khai quật" và "khai hỏa".
Thật là một công tŕnh "cách mạng văn học và tư tưởng
Phật giáo". Thành thật hoan nghinh!"
* Ḥa
thượng Thích Như Điển (Những đoản văn viết
trong 25 năm qua (Phần 2) - Nửa dặm đường):
Đọc sách của Vĩnh Hảo, tức chú tiểu Tâm Quang ngày nào, tôi
thấy tuổi thơ của ḿnh cũng đă được dưỡng nuôi nơi
chùa chiền, nên rất gần gũi.
Những pho sách
của Vĩnh Hảo như: Thiên Thần Quét Lá, Phương Trời Cao
Rộng, Ngơ Thoát, Cởi Trói v.v... văn chương rất trong sáng,
dễ đọc, nhất là lớp thanh thiếu niên được sinh ra và lớn lên
nơi hải ngoại. V́ văn cú ấy không cầu kỳ; nhẹ nhàng mà sâu
sắc. Cũng là chuyện t́nh; nhưng rất thơ mộng. Cũng là chuyện
đạo, nhưng không có vẻ huyền bí, khó tin.
* Nhà thơ
Lam Nguyên: Ở
tác phẩm
văn xuôi Thiên Thần Quét Lá
của
nhà văn Vĩnh Hảo, chúng tôi nhận thấy, và cho rằng, đây là một bài Thơ
dài. (trích
Chất
Thơ
trong tác phẩm
Thiên Thần Quét Lá
của
nhà văn
Vïnh Hảo).
* Viêm Thị
Cánh Nhung (phóng viên tự do trong nước):
“Với
một góc nh́n quá thấu hiểu nên “Thiên Thần Quét Lá” chỉ cần
những câu văn giản đơn là đủ chạm đến cảm xúc, đủ t́m ra
những mạch dây đồng điệu. Ở lời tựa, tác giả Vĩnh Hảo chỉ
khiêm tốn hy vọng tác phẩm của ḿnh “hé mở phần nào công
hạnh đẹp đẽ dễ thương của các chú tiểu ở chùa...” Nhưng
xin thưa, không! Thiên Thần Quét Lá đă mở ra cả một thế giới
vi diệu khiến ta khi rưng rưng nước mắt, khi thanh thản bay
lên cùng những cánh quạ trên sân chùa: một cuốn sách không
chỉ là kể chuyện nhà chùa, chuyện đạo pháp mà c̣n là cả một
tâm hồn, cần đọc một lần trong đời…”
GIẤC
MƠ VÀ HUYỀN THOẠI:
*
Khởi Hành
(số 62, tháng 12, năm 2001): "Giấc
Mơ và Huyền Thoại là tác phẩm gồm 8 truyện ngắn của một
nhà văn có óc nhận xét tinh tế, khôi hài thông minh, có khuynh
hướng châm biếm và xây dựng xă hội. Lời Tựa của cuốn
sách do tác giả viết là một thông điệp lư thú: "Đây không
phải là tuyển tập của những truyện dài viết ngắn mà là
những truyện ngắn viết dài bằng cái hơi ngà ngà chếnh choáng
của một kẻ chưa hề say rượu bao giờ, nhưng say men đời
qua những giấc mơ và huyền thoại." Vĩnh Hảo đă lấy những
mẫu người có thật ngoài đời làm nhân vật cho truyện của
ḿnh, và tuy là hư cấu, anh vẫn 'đe dọa': "Một vài điều
viết ra trong tuyển tập này có thể làm phiền ḷng một số
người..." Bạn nên mua đọc." (Nhà văn, nhà thơ Viên
Linh)
*
Thế Kỷ
21 (số 152, tháng 12, 2001): "Vĩnh
Hảo là tác giả của mười mấy cuốn truyện dài, truyện
ngắn, tạp bút, thơ... được xuất bản trong hơn một thập
niên qua. Sáng tác của ông chịu ảnh hưởng của tư tưởng
Phật giáo, và trong tác phẩm mới nhất này, triết lư về cuộc
sống bàng bạc trong hầu hết mọi truyện. Ông trở nên thâm
trầm hơn, quan sát cuộc đời kỹ lưỡng và sâu sắc hơn,
và truyện ông dựng thường mang một thông điệp để cắt
nghĩa một điều ǵ đấy của nhân sinh... Có thể gọi đây là
một tập truyện triết lư bắt nguồn từ cuộc nhân sinh phức
tạp của con người ngày nay..." (Nhà văn Phạm Xuân Đài)
* Nhà
văn Hồ Trường An (Bảy Sắc Cầu Vồng - Bút
khảo văn chương, viết về 7 nhà văn Việt Nam hải ngoại -
2004): "... Trong khi đa số nhà văn trẻ tuổi ở hải ngoại ồn
ào gào thét xây dựng một thứ văn chương mới thuần tính chất
sáng tạo, th́ Vĩnh Hảo điềm tĩnh để quan sát cho ḿnh con đường
nào phải đi. Anh ung dung tự tại theo phong cách một kẻ quan
sát kỹ lưỡng và chu đáo. Anh không bị lôi cuốn bởi làn sóng
thời thuợng, không chạy sa đà theo cái ảo vọng canh tân về
phương diện văn chương... Anh tiếp tục nối gót theo những
cây bút đă từng vang bóng và đă từng đi trước anh trong công
việc xây dựng loại tiểu thuyết tư tưởng đặt trên nền tảng
tâm linh. Và vượt hơn họ, anh đưa đạo Phật vào tác phẩm của
ḿnh rất tế nhị và khéo léo. Như thế, tuyển tập
Giấc Mơ
Và Huyền Thoại là một tác phẩm văn chương có giá trị
đáng kể." (Mời
đọc
trọn bài viết của nhà văn Hồ Trường An)